Napoleon Bonaparte
Napoleon Bonaparte urodził się w 1769 r. na Korsyce. W 1978 r. jego ojciec, adwokat z małej miejscowości Ajaccio, wysłał go do Paryża i zapewnił mu edukację w szkole wojskowej o profilu artylerii. Po ukończeniu szkoły w roku 1786 został podporucznikiem tej sztuki wojskowej. Odnosząc sukcesy jako dowódca w licznych walkach po wybuchu rewolucji francuskiej, walcząc po stronie postępowych sił, (likwidował m.in. rojalistyczne powstanie w Paryżu, nie cofając się przed strzelaniem z armat do tłumu Paryżan - rok 1789, czy walcząc o zbuntowany przeciwko Republice Tulon, broniony od strony morza przez Anglików - rok 1793) wspinał się po szczeblach kariery, awansując na porucznika, później kapitana. W roku 1793 został awansowany na stopień generała brygady, będąc najmłodszym generałem w historii Francji.
Swoje sukcesy Bonaparte zawdzięczał ogromnym zdolnościom dowódczym, śmiałości i odwadze oraz wprowadzanej przez siebie nowoczesnej taktyce, np. nocnym przemarszom wojsk i uderzaniu w słabe miejsca, nic niespodziewającego się przeciwnika.
W roku 1796 po ślubie z piękną Józefiną młody generał Bonaparte objął dowództwo nad armią francuską we Włoszech, gdzie w ciągu roku odebrał ten kraj Austriakom, pozbywając ich chęci do zapędów na ziemie francuskie.
W tych latach Francja prowadziła też wojnę z Monarchią Brytyjską. By zmusić Wielką Brytanię do zakończenia tej wojny, Napoleon planował podbicie Indii, perły korony Brytyjskiej i w tym celu ruszył na Egipt, mający być bazą wypadową do ataku na Indie. Jednak po początkowych powodzeniach, później wojska francuskie musiały się wycofać z Afryki przed przeważającymi siłami koalicji brytyjsko-tureckiej i miejscowej ludności.
Napoleon przed Sfinksem 1799
W listopadzie 1799 Napoleon Bonaparte dokonał wojskowego zamachu stanu. Objął władzę, sprawując rządy dyktatorskie, mianując się Pierwszym Konsulem Francji, a senat w roku 1804 ogłosił go cesarzem. Ciekawostka - Koronę cesarza podczas koronacji włożył sobie sam na głowę, nie czekając, aż to zrobi jakiś duchowny, jak było to przyjęte dotychczas w świecie.
Jako mąż stanu wykazywał się także wielkim umysłem. Zreformował państwo, szkolnictwo i wprowadził kodeks cywilny, do dziś stanowiący podstawę prawodawstwa francuskiego.
Austria, Anglia, Rosja i Prusy nieprzychylnym okiem przyglądały się rosnącej potędze Francji. W 1804 roku zawarły koalicję, dążąc do ograniczenia roli Francji na kontynencie Europejskim. Reakcja Napoleona była natychmiastowa. Zwrócił się zbrojnie przeciwko nim i rozbił Rosję, Austrię i Anglię pod Austerlitz w 1805, a w roku 1806 Prusaków pod Jeną.
Bitwa pod Austerlitz 1805
Po tych bitwach i bitwie pod Friedlandem rok później, gdzie wojska francuskie pokonały nową armię rosyjską, Europa należała do Napoleona, a wojska francuskie stacjonowały we wszystkich jej zachodnich i środkowo-europejskich krajach jako okupant lub wojska sprzymierzone.
Problemem była tylko niezależna Portugalia, udzielająca Brytyjczykom swoich portów i częściowo Rosja.
Aby rozwiązać brytyjskie problemy, Napoleon zamierzał zająć Portugalię i ruszył z wojskami przez Hiszpanię. Wywołało to niezadowolenie miejscowej ludności i wybuch powstania przeciwko Francuzom. Hiszpanie wspierani przez Brytyjczyków i Portugalczyków około 1812 roku wyparli w końcu Francuzów z Półwyspu Iberyjskiego
Szarża polskich szwoleżerów pod Samossierą
W roku 1812 Napoleon zaatakował Rosję. Pomimo że pokonał wojska rosyjskie i zajął Moskwę, nie był w stanie się tam utrzymać, a Rosjanie odmawiali rozmów pokojowych. Napoleon musiał zdecydować się na odwrót, który podczas srogiej rosyjskiej zimy, okazał się klęską.
.
Ney w obu wojskach (francuskim i rosyjskim) zyskał pseudonim "najdzielniejszy z dzielnych". Dzięki jego heroizmowi tysiące Francuzów uratowało życie, ale było to tylko niecałe 10% z 600 tysięcznej armii ruszającej na podbój Rosji.
Polskie wojsko biorące udział w wyprawie liczyło 90 tysięcy.
W latach 1813 - 1814 Francja nie była w stanie odeprzeć naporu koalicji antynapoleońskiej. Pomimo że Napoleonowi udało się odtworzyć 150 tysięczną armię, z którą wrócił do Saksonii, to pod Lipskiem w wielkiej bitwie - zwanej "Bitwą Narodów" poniósł porażkę (po stronie koalicji 330 tysięcy żołnierzy). Wojska: pruskie, rosyjskie, austriackie i szwedzkie zajęły Paryż. Zmuszono Napoleona do abdykacji i zesłano na wyspę Elbę, powołując na tron Francji Ludwika XVIII.
W roku 1815 Napoleon uciekł z wyspy i dotarł do Francji. Wykorzystując swoją popularność, objął rządy w Paryżu, zmuszając króla do ucieczki. Zebrał 130 tysięczną armię i skierował się z nią do Belgii, gdzie stacjonowały wojska angielskie. Pod Waterloo, niedaleko Brukseli, doszło do bitwy, w której Napoleon został pokonany przez Brytyjczyków i Prusaków.
Tym razem zesłano go na Wyspę Św. Helenę na Atlantyku, gdzie zmarł w roku 1821.
Cesarz na łożu śmierci
Wszystkie zdjęcia do tego artykułu są Domeny Publicznej i zostały pobrane ze stron Wikimedia Commons
Bitwa pod Borodino
Pożar Moskwy
Odwrót Francuzów
Marszałek Ney dowodzący ariergardą wojsk francuskich
Bitwa pod Borodino
Pożar Moskwy
Odwrót Francuzów
Marszałek Ney dowodzi ariergardą wojsk francuskich
Stanisław Magot
98 - 400 Wieruszów
ul. Warszawska 113
Zapraszamy do serwisu